Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Pirolo(-à-uno-flour)
Moneses uniflora
Ericaceae
Nom en français : Pirole à une fleur.
Descripcioun :Aquelo pirolo trachis en coulounìo souto li pin e li sapiniero de mountagno. Li fueio, basalo, soun un pau roundo, entiero e dentado em'un long pecou, rèston dóu tèms de l'ivèr. Coume soun noum lou dis, fai uno souleto flour, aquelo èi plato e sènt qu'embaumo. Coumpara emé li pirolo di gènre Orthilia e Pyrola.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 10 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Moneses
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Pinedo
- Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Moneses uniflora (L.) A.Gray, 1848